Κάποια άτομα με επιρροή στα Μέσα Κοινωνικοί Δικτύωσης, οι λεγόμενοι celebrities ή influencers, έδωσαν ώθηση σε μια επικίνδυνη τάση (trend) σχετικά με ένα φάρμακο για τον διαβήτη τύπου 2, το Ozempic (δραστική ουσία σεμαγλουτίδη).
Σύμφωνα με αυτό το trend, το εν λόγω φάρμακο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια “γρήγορη λύση για την απώλεια βάρους” κι έτσι πολλά (νεαρά κυρίως) άτομα το παίρνουν σε ενέσιμη μορφή, παρόλο που μπορεί να μην έχουν διαβήτη.
Το hashtag #OzempicWeightLoss έχει πλέον πάνω από 86 εκατομμύρια προβολές στο TikTok, με πολλά από τα βίντεο να αφήνουν να εννοηθεί ότι η Kim Kardashian έχει χρησιμοποιήσει το Ozempic για να χάσει κιλά.
Και αυτή η… φρενίτιδα για γρήγορη κι εύκολη απώλειας βάρους έχει οδηγήσει σε έλλειψη του Ozempic στις ΗΠΑ.
Πριν λίγες εβδομάδες, ο Έλον Μασκ είπε στο Twitter ότι το μυστικό του για την απώλεια βάρους είναι η νηστεία και το Wegovy, ένα άλλο φάρμακο για τον διαβήτη που περιέχει σεμαγλουτίδη, την ίδια δραστική ουσία στο Ozempic. Το Wegovy είναι εγκεκριμένο από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για απώλεια βάρους σε άτομα με παχυσαρκία και είναι επίσης σε έλλειψη.
Αυτή η εμμονή με τα φάρμακα απώλειας βάρους δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Τη δεκαετία του 1990, πολλές διασημότητες έπαιρναν το fen-phen, ένα κατασταλτικό της όρεξης που αφαιρέθηκε από την αγορά λόγω της συσχέτισής του με καρδιακά προβλήματα, σύμφωνα με τον δρ. Steven Heymsfield, καθηγητή του οποίου η έρευνα επικεντρώνεται στη θεραπεία της παχυσαρκίας και της απώλειας βάρους Κέντρο Βιοϊατρικών Ερευνών του Pennington:
“Το γεγονός ότι κάποιοι διάσημοι άνθρωποι εμπλέκονται στο θέμα είναι απολύτως συνεπές με τη συμπεριφορά που έχουμε δει με άλλα φάρμακα στο παρελθόν. Τα φάρμακα για το αδυνάτισμα γίνονται μόδα. Η πιο πρόσφατη και μεγαλύτερη τέτοια μόδα είναι η σεμαγλουτίδη”.
Τι είναι το Ozempic και πώς έφτασε να προωθείται ανεύθυνα και για εντελώς λάθος λόγους
Το φάρμακο αυτό είναι διαθέσιμο και στην Ελλάδα σε ενέσιμο διάλυμα. Γι’ αυτό και η νέα “μόδα” αδυνατίσματος στο διαδίκτυο αποκτά βαρύτητα και για την χώρα μας.
Η σεμαγλουτίδη (semaglutide) ανήκει στην οικογένεια των φαρμάκων που λέγονται αγωνιστές του υποδοχέα GLP1. Δρα κατά τον ίδιο τρόπο με το πεπτίδιο GLP-1 (μια φυσική ορμόνη που παράγεται στο έντερο) αυξάνοντας την ποσότητα της ινσουλίνης που απελευθερώνεται από το πάγκρεας μετά την λήψη τροφής. Αυτό συντελεί στον έλεγχο των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.
Οι αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1, στέλνουν επίσης ένα κατασταλτικό σήμα στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ο οποίος ρυθμίζει την όρεξη. Αυτά τα φάρμακα είναι επίσης γνωστό ότι έχουν πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ναυτία και διάρροια.
«Τα φάρμακα αυτά ενδέχεται επίσης να αλλάξουν τις διατροφικές προτιμήσεις κάποιου, γεγονός που μπορεί να κάνει τα επεξεργασμένα τρόφιμα λιγότερο ελκυστικά», αναφέρει ο δρ. David C. W. Lau, διευθυντή του Ερευνητικού Κέντρου Διαβήτη Julia McFarlane στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι στον Καναδά.
Κάνει να παίρνετε φάρμακα για τον διαβήτη με σκοπό την απώλεια βάρους, εάν δεν έχετε διαβήτη;
Το πρόβλημα είναι ότι το Ozempic είναι εγκεκριμένο μόνο για τη θεραπεία του διαβήτη και όχι για την απώλεια βάρους. Το Wegovy, από την άλλη, εγκρίθηκε το 2021 σε ΗΠΑ και Ευρώπη για τη διαχείριση του βάρους. Και αυτό, διότι μελέτες έδειξαν ότι το μειώνει σημαντικά σε ενήλικες με παχυσαρκία σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο (placebo).
Η Novo Nordisk, η εταιρεία που παρασκευάζει τα δύο φάρμακα, δημοσίευσε πρόσφατα επικαιροποιημένα δεδομένα που έδειξαν διαφορά 12,6% στην απώλεια βάρους σε διάστημα 104 εβδομάδων (26 μήνες ή 3 χρόνια) για παχύσαρκα άτομα που έκαναν εβδομαδιαία ένεση με συγκεκριμένη δόση σεμαγλουτίδης.
Και εδώ είναι το δεύτερο θέμα: Το γεγονός ότι τα δύο φάρμακα περιέχουν την ίδια δραστική ουσία, δεν σημαίνει ότι παρέχουν και την ίδια δόση. Γι’ αυτό εγκρίθηκε το Wegovy ως θεραπεία για την παχυσαρκία. Πόσο μάλλον που είναι θεραπεία για μία νόσο (την παχυσαρκία). Όχι για να χάσει κάποιος μερικά κιλά για αισθητικούς λόγους.
Όπως τονίζει και ο δρ. Lau, είναι ένα “πολύ ισχυρό φάρμακο απώλειας βάρους”, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται “μαγική λύση”:
“Πρέπει να καταλάβουμε ότι η παχυσαρκία είναι μια χρόνια ασθένεια και δεν πρέπει να θεωρείται απλώς ένα θέμα εικόνας σώματος. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να το πάρουν για να χάσουν μερικά κιλά και ύστερα να το σταματήσουν”.
Όμως μόλις οι ασθενείς σταματήσουν να λαμβάνουν Wegovy, πρόσθεσε ο δρ. Lau, είναι πιθανό να δουν ξανά αύξηση βάρους.
Επιπλέον, οι γιατροί γενικά συνταγογραφούν μια ένεση χαμηλής δόσης σεμαγλουτίδης για έναν μήνα προτού προχωρήσουν στην πλήρη δόση, για να μειώσουν τον κίνδυνο σοβαρών γαστρεντερικών παρενεργειών, κατά τον δρ. Heymsfield.
Και σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, «η σεμαγλουτίδη δεν είναι ένα φάρμακο που προκαλεί ταχεία απώλεια βάρους», προσθέτει ο δρ. Heymsfield. «Αν κάποιος θέλει να αδυνατίσει για να πάει σε μία εκδήλωση την επόμενη εβδομάδα, δεν είναι ένα φάρμακο που θα ήθελε να πάρει».
Μαζί του συμφωνεί ο δρ. Lau. Και τονίζει πως το Wegovy μπορεί να είναι ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εργαλείο χρόνιας διαχείρισης βάρους, αλλά δεν είναι η καλύτερη επιλογή για κάποιον που αναζητά μια γρήγορη λύση.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Προκλινικά δεδομένα (σε τρωκτικά) για τους αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 έχουν δείξει συσχέτιση με μη-θανατηφόρους όγκους C-κυττάρων του θυρεοειδούς. Οι όγκοι C-κυττάρων στα τρωκτικά προκαλούνται από έναν μη γονοτοξικό μηχανισμό, που συντελείται ειδικά μέσω του υποδοχέα του GLP-1, στον οποίο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα τα τρωκτικά. Η συσχέτιση για τον άνθρωπο θεωρείται χαμηλή, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς. Επιπλέον, έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις οξείας παγκρεατίτιδας κατά τη χρήση αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1. Επομένως, μην πάρετε κανένα φάρμακο, δίχως τη σύμφωνη γνώμη και καθοδήγηση από τον γιατρό σας.
Πηγές: https://www.verywellhealth.com, European Medicines Agency
φωτό: iStock
