Πως ζούσαν οι Αθηναίοι στην τουρκοκρατία;

Μύθοι και αλήθειες γύρω από την καθημερινότητα των υπόδουλων Ελλήνων της σημερινής πρωτεύουσας σε μία άσημη πόλη της οθωμανικής αυτοκρατορίας 

 

Η Αθήνα στα χρόνια της τουρκοκρατίας δεν ήταν τίποτα παρά μία μικρή και ασήμαντη πόλη στην ακμάζουσα οθωμανική αυτοκρατορία. Όλοι και όλοι οι κάτοικοι της, μουσουλμάνοι, χριστιανοί (ορθόδοξοι και καθολικοί) και κάποιοι λίγοι σκλάβοι μετά βίας ξεπερνούσαν τις 10.000. Η πόλη τελείωνε στην πλατεία Συντάγματος και το μεγαλύτερο μέρος της ήταν στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η Πλάκα, το Μοναστηράκι, και το Γκάζι. Το πως ήταν η ζωή εκείνη την περίοδο προσπαθεί να καταγράψει η έκθεση "Οθωμανική Αθήνα 1458 - 1833" που φιλοξενείται αυτές τις ημέρες στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, στο Κολωνάκι.

ADVERTISEMENT

Οι πρώτες μαρτυρίες καταγράφονται τουλάχιστον 100 χρόνια μετά από την πτώση της Πόλης και από την στιγμή που πλέον έχει γίνει καθεστώς η Οθωμανική κυριαρχία. Οι μαρτυρίες προέρχονται κυρίως από ξένους περιηγητές που είτε από την αρχαιολατρία είτε από περιέργεια επισκέπτονται την πόλη που γεννήθηκε η Δημοκρατία για να δουν πως είναι κάτω από τον τουρκικό ζυγό. Αρκετοί από αυτούς στον δρόμο της επιστροφής θα φιλοξενήσουν στις αποσκευές τους και ένα κομμάτι από την αρχαία ιστορία της πατρίδας μας, η οποία εκείνη την εποχή δεν έχαιρε και ιδιαίτερης εκτίμησης τόσο από τους Οθωμανούς όσο και από την πλειοψηφία των Ελλήνων που συνέχιζε να θεωρεί, μετά από την επικράτηση του χριστιανισμού, τα αντικείμενα αυτά κομμάτι της εποχής της ειδωλολατρίας.

Σε θρησκευτικό επίπεδο οι ορθόδοξοι Αθηναίοι απολάμβαναν θρησκευτική ελευθερία και οι περισσότεροι περιηγητές αναζητώντας στις εκκλησίες εντοιχισμένες επιγραφές, εντυπωσιάζονταν από τον μεγάλο αριθμό των εκκλησιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν, κατά τη διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου, οι οθωμανικές αρχές παρότρυναν τους Αθηναίους να αναγείρουν και άλλες εκκλησίες, εκείνοι αρνούνται (σ.σ. φοβούμενοι πιθανόν μεγαλύτερη φορολογία), γεγονός που προκαλεί την δυσαρέσκεια των Οθωμανών.

 

Οι περισσότεροι περιηγητές παρουσιάζουν την συνύπαρξη χριστιανών και μουσουλμάνων ειρηνική και σε κάποιες φορές να ενώνονται για να αντιμετωπίσουν θεομηνίες. Χαρακτηριστική είναι η αφήγηση του Hobbouse από την επίσκεψη του στην Αθήνα την άνοιξη του 1810: «Κατά το μήνα Μάρτιο, το χρόνο της επίσκεψής μας, μία φοβερή ξηρασία είχε θορυβήσει τους Αθηναίους για τη μελλοντική συγκομιδή τους: έκαναν προσευχές και ιερές τελετές σε αυτό τον τόπο για εννέα διαδοχικές ημέρες, τρεις από τις οποίες αφιερώθηκαν στους Μωαμεθανούς, τρεις στους Χριστιανούς, και τρεις στους ξένους και τους σκλάβους. Οι άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο φαράγγι, στα χωράφια του καλαμποκιού και κάτω από τους κίονες (στο ναό του Ολυμπίου Διός). Ο μωαμεθανός ιερέας προσευχήθηκε για όλους και όλος ο κόσμος, οποιασδήποτε θρησκείας και πεποίθησης, έπρεπε να συμμετέχει στις προσευχές. (...)»
Μία από τις συνήθειες της εποχής που ουσιαστικά ξεκίνησε από την οθωμανική αυτοκρατορία και στην συνέχεια βρήκε αποδοχή και στην υπόλοιπη Ευρώπη ήταν αυτή του καφέ. Όπως αναφέρετε χαρακτηριστικά στην έκθεση, η ιστορία και η συνήθεια του καφέ και των καφενείων είναι συνυφασμένη με την ιστορία και την παγίωση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, καθ'όσον ο καφές και τα πρώτα καφενεία εμφανίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα.

Έκτοτε, είναι γνωστό ότι ο καφές εξαπλώθηκε σε όλες τις περιοχές της αυτοκρατορίας στα σπίτια, στο σεράι, στα μοναστήρια. Ο Pietro della Valle εισήγαγε τον καφέ στην Ιταλία στις αρχές του 17ου αιώνα. Τόσο οι ιδιαιτερότητες του καφέ, όπως η αφύπνηση και η διαύγεια, όσο και η άνθηση των πρώτων καφενείων στην Ανατολή, με έντονα τα σημάδια και τον παλμό της κοινωνικής συναναστροφής, της νωχέλειας, αλλά και των έντονων πολιτικών ιστοριών και συζητήσεων που πυροδοτούνταν εκεί, προκάλεσαν διχογνωμίες και αντιπαραθέσεις στους υψηλά ιστάμενους και για μεγάλο διάστημα απαγορευόταν η λειτουργία των καφενείων. Ο Εβλιά Τσελεμπή δεν αναφέρει καφενεία όταν επισκέπτεται την Αθήνα, μίας και εκείνα τα χρόνια του βενετοτουρκικού πολέμου στην Κρήτη μάλλον τελούσαν υπό απαγόρευση. Οι Stuart και Revett στην εισαγωγή του έργου τους Antiquities of Athens αναφέρονται στην ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο καφενείο στην Ποικίλη Στοά, στο σημερινό Μοναστηράκι.

 

Ένα φλιτζάνι καφέ ήταν ένδειξη περιποίησης στους καλεσμένους και στους επισκέπτες, αλλά και μία οκά καφές ήταν ένα καλό δώρο ή μπαξίσι στους μωαμεθανούς αξιωματούχους, που δεν έπιναν κρασί. Επί πλέον ήταν ένα δώρο που συχνά αποτελούσε ένα καλό “εισιτήριο” για την Ακρόπολη.
Κοντά φυσικά στον καφέ και ο καπνός που καλλιεργείται στα Γιαννιτσά αλλά φθάνει για στέγνωμα στην Αθήνα με αρκετά σπίτια να είναι – όπως περιγράφουν οι περιηγητές – στολισμένα με φύλλα καπνού.

 

Στο χώρο της εκπαίδευσης – και τότε – τα πράγματα δεν ήταν και τόσο καλά. Μετά από την επίσκεψη του στην Αθήνα ο Charlemont το 1749 αναφέρει: «Αυτή η πόλη που στο παρελθόν υπήρξε εκπαιδευτήριο για ολόκληρο τον κόσμο, έχει τώρα μόνο δύο ελεύθερα σχολεία, που έχουν ιδρυθεί από έναν Αθηναίο έμπορο από τη Βενετία, ο οποίος προσφέρει σε καθένα από τους δασκάλους 150 πιάστρες ετησίως. Αυτά τα σχολεία δεν έχουν πολλούς μαθητές , ένα πρόβλημα που ίσως οφείλεται σ' ένα μεγάλο βαθμό στα ελαττώματα των δασκάλων, οι οποίοι μου φάνηκαν τελείως αμαθείς. Αλλά δεν είναι όλοι έτσι. Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε μία προσωπικότητα τελείως διαφορετικού τύπου, τον πατέρα Παΐσιο, ηγούμενο της Αγίας Συριανής (Καισαριανή), μίας μονής στο όρος Υμηττός. (...) Επιθυμώντας να καταστήσει το ταλέντο του χρήσιμο στη χώρα του, έχει μετατρέψει τη μονή σε ένα είδος κολεγίου, όπου αρκετοί από τη νεολαία της Αθήνας εκπαιδεύονται με τον πιο κατάλληλο τρόπο».
Ελάχιστες αναφορές υπάρχουν για την ζωή των γυναικών στην Αθήνα της περιόδου εκείνης. Για τις περισσότερες η κοινωνική ζωή ήταν το εκκλησίασμα και η επίσκεψη στα λουτρά. Ο John Fuller αναφέρει για τις Αθηναίες του 1821, λίγο πριν η φλόγα της επανάστασης φθάσει και στην Αθήνα: « Οι Αθηναίες έχουν τη φήμη ότι είναι πιο ζωηρές και χαρούμενες από τις γυναίκες της χώρας τους γενικά.
Κάποιες από αυτές μπορούσαν να μιλήσουν ιταλικά με αρκετή ευκολία και δεν υστερούσαν σε ικανότητες όσον αφορά τις ευρωπαϊκές εξελίξεις».

 

Όμως και τα προηγούμενα χρόνια ένα μεγάλο μέρος των Αθηναίων φαίνεται ότι απολάμβανε τη ζωή παρά τον οθωμανικό ζυγό. Ο Henry Holland κατά την επίσκεψη του στην σημερινή πρωτεύουσα το 1812 σημειώνει:«Μας δόθηκε μία ακόμη ευκαιρία να γνωρίσουμε την αθηναϊκή κοινωνία σε μία χοροεσπερίδα, την οποία διοργάνωσε ο κ. Νορθ για τους κατοίκους της. Δεν ήταν μία καινούργια ψυχαγωγία για αυτούς, μιας και συχνά διοργάνωναν τέτοιου είδους διασκεδάσεις στους Άγγλους επισκέπτες τους. Στην εν λόγω χοροεσπερίδα παρευρέθησαν περισσότεροι από 90 Αθηναίοι, μεταξύ των οποίων περίπου 30-40 γυναίκες, όλες ντυμένες με ελληνικές φορεσιές και πολλές από αυτές στολισμένες με πλούσια κοσμήματα. Ο ρωμαίικος χορός κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος του απογεύματος, εναλλασσόμενος κατά διαστήματα με τον αρβανίτικο, ο οποίος αυτή τη φορά ήταν εξευγενισμένος και λιγότερο άγριος σε σχέση με τον αυθεντικό χορό. Το θέαμα ήταν περίεργο και διασκεδαστικό. Όχι μόνο η προετοιμασία και τα κουτσομπολιά κατά τη διάρκεια της χοροεσπερίδας, αλλά και τα διαφόρων ειδών σκάνδαλα τα οποία ακολούθησαν(...)».
Τέλος, φυσικά και δεν ήταν όλα ρόδινα στις σχέσεις Χριστιανών και Μουσουλμάνων στα χρόνια της Τουρκοκρατίας στην Αθήνα και φυσικά σημαντικό ρόλο έπαιζε το ποιος ήταν κυβερνήτης στην πόλη.

Το πρώτο εικονογραφημένο βιβλίο που τυπώθηκε στην Οξφόρδη το 1617 αφηγείται τα βάσανα που πέρασε στα χέρια των Τούρκων πριν φύγει από την Αθήνα για την Αγγλία το 1608 ένας Έλληνας ο Χριστόφορος Αγγέλου. Το βιβλίο παρουσιάζει την ιστορία του σκληρού Οθωμανού κυβερνήτη (βοεβόδα), του οποίου τα διοικητικά καθήκοντα ανατέθηκαν στον kizlar – agasi λόγω της κακομεταχείρισης των  ντόπιων, μετά από παρέμβαση της Βασιλικής, μίας Ελληνίδας παλλακίδας στο σεράι.

 

 - Η  έκθεση "Οθωμανική Αθήνα 1458 - 1833" θα φιλοξενείται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη (Σουηδίας 61 στο Κολωνάκι) μέχρι τις 30 Ιουνίου.

πηγη:www.news247.gr

Αποκρουστικές εικόνες! Είχε τον γιο της σαν σκυλί δεμένο με λουρί

Την επέμβαση των αρμόδιων αρχών προκάλεσαν οι εικόνες φρίκης που ανέβασε μια μητέρα στο Facebook.

Στις φωτογραφίες φαίνεται το μικρό αγοράκι να είναι δεμένο με λουρί και να αντιμετωπίζεται σαν σκυλί, καθώς σερνόταν για να πάρει το φαγητό του από ένα μπολ στο πάτωμα.

Προκάλεσαν την οργή της κοινής γνώμης στις Φιλιππίνες, με τις αρχές να δεσμεύονται για τον εντοπισμό της.

Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα τοποθεσίας, την εντόπισαν και πήραν υπό την προστασία τους το μικρό αγοράκι.

Το τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Ανάπτυξης (DSWD) έχει αναλάβει τη φροντίδα του μικρού παιδιού, ενώ η μητέρα εξετάζεται από ειδικούς.

Η επικεφαλής του DSWD Marilyn Tigas δήλωσε πως οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν για αστείο, ενώ ο γιος της γυναίκας και ο ξάδερφός του μιμούνταν ζώα.

"Ακόμα και αν έγινε για αστείο, δεν ήταν. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να θεωρήσει ένα παιδί σαν παιχνίδι. Όποιος το κάνει, πρέπει να τιμωρείται", σημείωσε η γραμματέας κοινωνικής πρόνοιας Corazon Soliman.

Πηγή: Mirror

Η Κίνα προειδοποιεί: «Αναπόφευκτος» ο πόλεμος με τις ΗΠΑ αν δεν κάνουν πίσω στη Θάλασσα Νότιας Κίνας

Έμμεση πλην σαφή προειδοποίηση προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ απηύθυνε η Κίνα, σχετικά με την ένταση που έχει προκύψει στη Θάλασσα Νότιας Κίνας.

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Telegraph, κρατική εφημερίδα δημοσίευσε ότι στρατιωτικό white paper στο οποίο αναφέρεται ότι η Κίνα σκοπεύει να αυξήσει την παρουσία της στη Θάλασσα Νότιας Κίνας, εν μέσω προειδοποιήσεων ότι μία σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών είναι «αναπόφευκτη» εκτός και αν η Ουάσινγκτον εγκαταλείψει τις αντιθέσεις της στις δραστηριότητες του Πεκίνου στην περιοχή.

Το έγγραφο δημοσιεύτηκε την Τρίτη και σε αυτό η Κίνα περιγράφει τα σχέδιά της για μετάβαση από μια στρατιωτική στάση αμυντικού χαρακτήρα σε μια νέα, με έμφαση στις επιθετικές δυνατότητες. Σε αυτό υποστηρίζεται ότι η χώρα αντιμετωπίζει μια σημαντική και σύνθετη σειρά απειλών ασφαλείας, περιλαμβανομένων προκλήσεων στην κυριαρχία της στη Θάλασσα Νότιας Κίνας και ότι οι κινεζικές ένοπλες δυνάμεις θα εντείνουν την «προστασία στην ανοικτή θάλασσα». Επίσης, σημειώνεται πως δεν θα περιορίζονται από εδώ και στο εξής στην προστασία της επικράτειας της χώρας, αλλά θα προβάλλουν την στρατιωτική ισχύ της πέρα από τα σύνορά της στη θάλασσα, και πιο έντονα στον αέρα, προκειμένου να διασφαλίζονται οι θαλάσσιες κτήσεις της.

Ενώ η πολεμική αεροπορία της χώρας αλλάζει το δόγμα της, από την αεράμυνα της επικράτειας, τόσο στην επίθεση όσο και στην άμυνα, ο κινεζικός στρατός θα αυξήσει την ευελιξία/ ευκινησία του σε παγκόσμιο επίπεδο και το πυροβολικό του θα βελτιώσει τις δυνατότητές του σε πλήγματα ακριβείας μέσης και μακράς εμβέλειας.

Σε editorial στους Global Times- ταμπλόιντ που αποτελεί ιδιοκτησία του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, μέσω άλλης εφημερίδας- περιγράφεται η κατασκευή αεροδιαδρόμων, λιμενικών εγκαταστάσεων και κτιρίων στα αμφισβητούμενα νησιά Σπράτλι ως ζήτημα υψίστης σημασία για τη χώρα. Επίσης, σημειώνεται – λίγες ημέρες μετά την ένταση λόγω πτήσης αμερικανικού αεροσκάφους πάνω από τα νησιά, αγνοώντας τις κλήσεις των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων- ότι το Πεκίνο δεν επιθυμεί σύγκρουση με τις ΗΠΑ, αλλά «αν ήταν να έρθει, θα πρέπει να το αποδεχτούμε».

«Αν η θέση των ΗΠΑ είναι ότι η Κίνα πρέπει να παύσει τις δραστηριότητές της, τότε ένας σινοαμερικανικός πόλεμος είναι αναπόφευκτος στη Θάλασσα Νότιας Κίνας» αναφέρεται στην εφημερίδα, η οποία θεωρείται ότι πολύ συχνά εκφράζει τις απόψεις της κινεζικής κυβέρνησης.

Ρωσικές ασκήσεις

Σημειώνεται ότι από πλευράς τους, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις πραγματοποιούν στρατιωτικές ασκήσεις μεγάλης κλίμακας, με τη συμμετοχή στρατηγικών βομβαρδιστικών και των δυνάμεων αεράμυνας, κυρίως στον ρωσικό βορρά, ενώ αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ και πολλών ουδέτερων χωρών διεξάγουν στη Σουηδία άσκηση το σενάριο της οποίας προβλέπει μια επιχείρηση του ΟΗΕ για τη διατήρηση της ειρήνης.

Συνολικά, περίπου 12.000 Ρώσοι στρατιώτες και 250 ρωσικά μαχητικά αεροπλάνα και ελικόπτερα συμμετέχουν στα «τεράστια γυμνάσια επαγρύπνησης» που θα διαρκέσουν τέσσερις ημέρες, ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Άμυνας.

Ο Βλάντιμιρ Πούτιν «αποφάσισε να επιβεβαιώσει το αξιόμαχο των αεροπορικών μονάδων και των αντιαεροπορικών δυνάμεων», εξήγησε το υπουργείο Άμυνας, διευκρινίζοντας πως τα γυμνάσια θα διεξαχθούν στην περιοχή του «Κέντρου», μία από τις τέσσερις ρωσικές στρατιωτικές περιοχές που εκτείνεται από τον ρωσικό Μεγάλο Βορρά έως την Κασπία Θάλασσα.

Στρατηγικά βομβαρδιστικά ασκούνται στην εκτόξευση πυραύλων cruise εναντίον στόχων, στη θάλασσα toy Κάρα, κοντά στην Αρκτική. Μονάδες εδάφους εκπαιδεύονται από την πλευρά τους στην αντιαεροπορική άμυνα κοντά στο Αστραχάν, στην Κασπία θάλασσα.

Παράλληλα, στη βόρεια Σουηδία, σε απόσταση μεγαλύτερη των 1.500 χλμ, έξι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ –οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Νορβηγία– διοργανώνουν από χθες μαζί με τη Σουηδία, τη Φινλανδία και την Ελβετία μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, 115 αεροσκαφών.


(πληροφορίες: Telegraph, Γαλλικό Πρακτορείο, ΑΠΕ-ΜΠΕ)