Παγκόσμιο debate για τις μάσκες – Ο κίνδυνος που “κρύβουν” οι υφασμάτινες

Η προστατευτική μάσκα έρχεται για να μπει για τα καλά στη ζωή μας. Και μάλιστα υποχρεωτικά. Από τη Δευτέρα (04.05.2020) καλούμαστε να τη φοράμε σχεδόν παντού, σε μαγαζιά, σε κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής, σε σούπερ μάρτκετ, με μέσα μεταφοράς. Tο… φαινόμενο δεν είναι ελληνικό, αλλά παγκόσμιο.

Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που στις μέρες του κορονοϊού επιβάλει τη μάσκα ως τον νέο κανόνα της καθημερινότητάς μας.

Εκείνο που πυροδοτεί το debate της μάσκας είναι πως ενώ μέχρι σήμερα, οι αξιωματούχοι της υγείας όλων των κρατών έλεγαν “όχι” στη χρήση μάσκας, σήμερα σε κάποιες χώρες -μεταξύ αυτών και στην Ελλάδα- η χρήση της σε δημόσιους χώρους, όπου δεν είναι εύκολο να τηρούνται οι αποστάσεις, όχι μόνο είναι υποχρεωτική αλλά αν κανείς δεν τη φοράει θα πληρώνει και πρόστιμο 150 ευρώ.

Στην Αυστρία, η χρήση της μάσκας είναι υποχρεωτική στα καταστήματα. Στη Γερμανία, μηχανήματα αυτόματης πώλησης σε σταθμούς τρένων διαθέτουν μάσκες προς πώληση σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η εξάπλωση του κορονοϊού. Στις ΗΠΑ, οι αξιωματούχοι της Υγείας άλλαξαν τις οδηγίες και πλέον συστήνουν σε όλους τους πολίτες να φορούν υφασμάτινες μάσκες. Στο Τέξας, πολίτες άνω των 5 ετών, που μπαίνουν σε καταστήματα ή δημόσιες συγκοινωνίες χωρίς μάσκα ή χωρίς κάλυψη του στόματος και της μύτης τους με ύφασμα, τιμωρούνται με πρόστιμα που φθάνουν έως και τα 1.000 δολάρια.

Προσφέρει προστασία η χρήση της μάσκας;

Η απάντηση είναι περίπλοκη και αμφιλεγόμενη. Σήμερα, ωστόσο, σε σύγκριση με τις αρχές της πανδημίας υπάρχουν περισσότερα δεδομένα για το πώς εξαπλώνεται ο ιός SARS-CoV-2 (κορονοϊός) κι οι επιστήμονες γνωρίζουν πλέον, ότι ο επιπολασμός της νόσου COVID-19 είναι πολύ πιο διαδεδομένος από ό, τι νομίζαμε προηγουμένως. Τα νέα μέτρα με τη χρήση της μάσκας έχουν σχεδιαστεί για την “επιπέδωση της καμπύλης” ή έστω για να επιβραδύνουν την εξάπλωση του κορονοϊού.

Click4more Ποιες μάσκες απαγορεύεται να φοράμε: «Αν δείτε άνθρωπο με μάσκα με βαλβίδα, τρέξτε 22 μέτρα μακριά»

Η λέξη “κλειδί” που επιβάλλει τη χρήση της μάσκας είναι οι “ασυμπτωματικοί” ασθενείς. Ενώ στις αρχές Φεβρουαρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωνε ότι η ιογενής μετάδοση από ασυμπτωματικά άτομα ήταν πιθανότατα «σπάνια», σήμερα ένας αυξανόμενος αριθμός δεδομένων δείχνει ότι, μεγάλος αριθμός μολυσμένων ατόμων χωρίς συμπτώματα μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλους ανθρώπους.

«Φανταστείτε τώρα κάποιον ο οποίος μπαίνει σε ένα Μέσο Μαζικής Μεταφοράς, φοράνε όλοι μάσκα, αυτός δεν φοράει, και φτερνίζεται. Τι έχει να γίνει. Αν φτερνίζεται λόγω του ιού είναι το κακό σενάριο, αν φτερνίζεται γιατί έχει μια αλλεργία είναι ένα καλό σενάριο, το οποίο δεν μπορεί να το αποφύγει. Αλλά φανταστείτε τι επεισόδια μπορεί να γίνουν εκεί πέρα. Κοινωνικός αντίκτυπος μεγάλος», δήλωσε ο Σωτήρης Τσιόδρας.

 

Ο κίνδυνος για τις υφασμάτινες μάσκες είναι το πλύσιμο

Οι χειρουργικές μάσκες, που φορούν συνήθως οι γιατροί και οι νοσηλευτές, έχουν σχεδιαστεί για μία χρήση, ενώ οι υφασμάτινες μάσκες που συστήνουν τώρα οι ειδικοί για χρήση από το ευρύ κοινό και προορίζονται για πολλές χρήσεις μετά από πλύσιμο, προκαλούν μια νέα ανησυχία.

Click4more Ξέσπασε ο Τσιόδρας για τον… πόλεμο της μάσκας – «Προσπαθούν κάποιοι κύκλοι να κλονίσουν την εμπιστοσύνη με ψευδοεπιστημονικά επιχειρήματα»

Μια μελέτη από το Νεπάλ σχετικά με τις πάνινες μάσκες που έχουν σχεδιαστεί για να προστατεύουν τους χρήστες από μεγαλύτερα σε όγκο σωματίδια, όπως είναι αυτά της ρύπανσης ή της γύρης, διαπίστωσε ότι το πλύσιμο και το σιδέρωμα τους μείωσε την αποτελεσματικότητα τους, καθώς σημειώθηκε φθορά στο υλικό του υφάσματος.

Είναι σαφές ότι απαιτείται επείγουσα έρευνα που θα απαντά στο ερώτημα, πιο είναι το καταλληλότερο υλικό για την κατασκευή τους, αλλά και οι καταλληλότεροι τρόποι αποθήκευσης και φροντίδας τους.

Πρόσφατο άρθρο στο ιατρικό περιοδικό The Lancet Respiratory Medicine αναφέρει εάν όλοι φορούν μάσκα, τότε τα άτομα προστατεύουν το ένα το άλλο, μειώνοντας τη συνολική μετάδοση του ιού στην κοινότητα. Επίσης, βοηθά τους ανθρώπους, υπενθυμίζοντάς τους να μην αγγίζουν το πρόσωπό τους, όταν με τα χέρια τους αγγίζουν μολυσμένες επιφάνειες.

 

Οι επιστήμονες επισημαίνουν, ότι οι μάσκες δεν είναι “ασπίδες προστασίας”. Είναι ένα ακόμη συμπληρωματικό μέτρο για να αποτρέψουμε τη μετάδοση του ιού, παράλληλα με την κοινωνική απόσταση των 2 μέτρων, μένοντας στο σπίτι όσο το δυνατόν περισσότερο και πλένοντας τα χέρια μας συχνά και σωστά.

«Το πρώτο και σημαντικότερο είναι η τήρηση των αποστάσεων, η αποφυγή του συνωστισμού, όταν αυτό είναι εφικτό, η υγιεινή των χεριών. Εγώ δεν μπορώ να φανταστώ χρήση μάσκας χωρίς υγιεινή των χεριών. Είναι για εμένα σούπερ απαραίτητο», έχει πει ο Σωτήρης Τσιόδρας.

Καλύτερα με μάσκα παρά… “γυμνός”

Ενώ η έρευνα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της χρήσης μάσκας για τη μείωση της μετάδοσης σταγονιδίων από το αναπνευστικό δεν έχει ακόμα φθάσει σε τελικά συμπεράσματα, υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν αυτήν την υπόθεση.

Click4more Βήμα βήμα πως θα βάλετε και πως θα βγάλετε σωστά τη μάσκα (video)

Έρευνα για τον SARS, τον άλλο κορονοϊό της ίδιας οικογένειας με τον SARS-CoV-2, διαπίστωσε ότι οι μάσκες N95 ήταν πολύ αποτελεσματικές στο μπλοκάρισμα της μετάδοσης του συγκεκριμένου ιού. Ακόμα και οι απλές χειρουργικές μάσκες προσώπου βρέθηκε ότι μπορούν να διακόψουν τα αερομεταφερόμενα σωματίδια του ιού, όταν κάποιος φτερνίζεται, εμποδίζοντας τα να φτάσουν στον άλλο άνθρωπο.

Σε άλλη μελέτη διαπιστώθηκε ότι, ενώ οι μάσκες από βαμβακερά μπλουζάκια ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματικές από τις βιομηχανικές χειρουργικές μάσκες , ωστόσο και αυτές μείωσαν τον αριθμό των μεταφερόμενων σταγονιδίων και ήταν προτιμότερη η χρήση τους από το να μη φοράει κάποιος καθόλου μάσκα.

Ρεπορτάζ: Γιάννα Σουλάκη / iatropedia.gr