Ο πρώτος ασθενής στον οποίο τοποθετήθηκε κατόρθωσε να κινήσει τα βιονικά δάκτυλα σαν να ήταν τα δικά του.
Ένα βιονικό χέρι με υψηλό επίπεδο λειτουργικότητας σε όλα τα δάκτυλα κατόρθωσε να δημιουργήσει διεθνής ομάδα επιστημόνων, σε ένα επίτευγμα που εκτιμάται ότι θα βελτιώσει σημαντικά την καθημερινότητα των ασθενών με σοβαρούς ακρωτηριασμούς.
Οι επιστήμονες από τις ΗΠΑ, τη Σουηδία, την Αυστραλία και την Ιταλία βρήκαν τρόπο να αναδιαμορφώνουν το άκρο που απομένει στους ασθενείς. Ύστερα, εισάγουν αισθητήρες και ένα σκελετικό εμφύτευμα, που ενώνονται ηλεκτρικά και μηχανικά με το πρόσθετο μέλος.
Η όλη επέμβαση εμπεριέχει τομή των περιφερειακών νεύρων και αναδιανομή τους σε νέους μυϊκούς στόχους. Με τον τρόπο αυτό το βιονικό χέρι αποκτά πρόσβαση σε πολύ περισσότερες πληροφορίες. Έτσι, ο ασθενής μπορεί να κινεί τις ρομποτικές αρθρώσεις κατά βούλησιν.
«Η επανασύνδεση των νεύρων σε διαφορετικούς μυϊκούς στόχους όχι μόνο είναι εφικτή, αλλά συμβάλλει στην βελτίωση του ελέγχου του προσθετικού άκρου», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Dr. Max Ortiz Catalan, καθηγητής Βιονικής στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας Chalmers και ιδρυτικός διευθυντής του Κέντρου Βιονικής & Έρευνας του Πόνου (CBPR), στη Σουηδία.
Όπως εξήγησε, βασικό χαρακτηριστικό της νέας μεθόδου είναι ότι εφαρμόζονται χειρουργικές τεχνικές ακριβείας και ενσωματώνονται οι αισθητήρες στις νευρομυϊκές δομές. Στη συνέχεια συνδέχονται με τα ηλεκτρονικά συστήματα του προσθετικού άκρου μέσω διεπαφών ενσωματωμένων στα οστά. Τη λειτουργία αναλαμβάνει στη συνέχεια ειδικός αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης.
Όταν ένας άνθρωπος υφίσταται ακρωτηριασμό στο χέρι, συχνά χρησιμοποιούνται προσθετικά άκρα για να το αντικαταστήσουν. Τα υπάρχοντα, όμως, αποδεικνύονται σε πολλές περιπτώσεις δύσκολα στον χειρισμό τους. Έχουν επίσης περιορισμένη κινητικότητα.
Ενωμένο στο οστό
Η νέα τεχνική περιγράφεται στην ιατρική επιθεώρηση Science Translational Medicine. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, για να αποφευχθεί αυτό το πρόβλημα, αναδιαμόρφωσαν τα περιφερειακά νεύρα ενός ασθενούς.
Ύστερα, τοποθέτησαν ένα εμφύτευμα τιτανίου στο εναπομείναν οστό του ακρωτηριασμένου άκρου του. Τέλος, τοποθέτησαν και τους αισθητήρες.
Η προσθήκη του εμφυτεύματος στο οστό επέτρεψε πιο άνετη και αποτελεσματική μηχανική στήριξη του προσθετικού χεριού. Με όλες τις άλλες μετατροπές, εξ άλλου, ο ασθενής μπόρεσε να κινήσει κάθε δάκτυλο στο νέο του χέρι, σαν να ήταν δικό του.
«Είναι πολύ ενθαρρυντικό να βλέπουμε την προηγμένη χειρουργική και μηχανική τεχνολογία μας να παρέχει τόσο υψηλό επίπεδο λειτουργικότητας», είπε ο Dr. Rickard Brånemark, ερευνητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) και αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Gothenburg, στη Σουηδία.
Η εγχείρηση διεξήχθη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska, στη Σουηδία, από τον ιταλό καθηγητή Dr. Paolo Sassu. Ο καθηγητής εκτέλεσε παλαιότερα την πρώτη μεταμόσχευση χεριού στην Σκανδιναβία.
Φωτογραφία αρχείου: iStock